Tìm hiểu về cấu tạo của da và đặc điểm tế bào da

Đặt lịch thăm khám BS. PHẠM NGỌC TIẾN

Bác sĩ PK VTM Kangjin

ĐẶT LỊCH HẸN

XEM HỒ SƠ

Da là gì? Cấu tạo của tế bào da

Da là một cơ quan thiết yếu trong cơ thể con người, đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân bên ngoài như vi khuẩn, bụi bẩn và tia UV. Nó không chỉ là lớp bọc bảo vệ mà còn tham gia vào quá trình điều hòa nhiệt độ và cảm giác. 

Da được chia thành ba lớp chính: lớp biểu bì (epidermis), lớp trung bì (dermis), và lớp hạ bì (subcutis). Mỗi lớp đều có chức năng và đặc điểm tế bào da riêng biệt, từ việc sản xuất tế bào mới đến việc cung cấp dinh dưỡng và bảo vệ các mô bên trong. 

Đặc điểm tế bào da 

Để có một làn da khỏe mạnh, việc hiểu biết về cấu trúc và chức năng của da là rất quan trọng. Dưới đây là đặc điểm của từng lớp tế bào da mà bạn nên tìm hiểu để có biện pháp chăm sóc da đúng cách. 

1. Biểu bì – Lớp ngoài cùng ở da 

Biểu bì hay còn gọi là lớp thượng bì, là lớp ngoài cùng của da, tiếp xúc trực tiếp với môi trường. Biểu bì đóng vai trò như một hàng rào bảo vệ, ngăn chặn sự xâm nhập của vi khuẩn, hóa chất và các tác nhân gây hại khác. 

Độ dày trung bình của lớp biểu bì là khoảng 0,5-1mm, tuy nhiên độ dày và mỏng có thể phụ thuộc vào từng da từng vị trí trên cơ thể. 

Biểu bì được chia thành 5 lớp gồm: lớp sừng, lớp sáng, lớp hạt, lớp gai, lớp đáy. 

• Lớp sừng: Là lớp ở trên cùng của da, gồm các tế bào chết, chứa đầy keratin, liên tục bong tróc, sau đó được thay thế bởi các tế bào mới, được gọi là quá trình sừng hóa ở da. 
• Lớp sáng: Đặc điểm tế bào da lớp sáng là gì? Lớp này chỉ xuất hiện ở khu vực lòng bàn chân, lòng bàn tay. Lớp sáng nằm trên lớp hạt, bao gồm các tế bào trong suốt, không có nhân, dẹt và xếp thành 2 hoặc 3 hàng. Những tế bào này chứa chất eleidin, được hình thành từ việc hóa lỏng các hạt sừng chứa nhiều nhóm disulfit.
• Lớp hạt: Các tế bào chứa hạt keratin bao gồm 3-4 hàng, có hình dẹt nằm trên lớp gai. Bề dày của lớp hạt sẽ tùy thuộc vào mức độ sừng hóa. Lớp hạt sẽ dày ở những khu vực có lớp sừng dày.
• Lớp gai: Vị trí ở trên lớp đáy, có từ 5-10 hàng tế bào. Các tế bào ở lớp gai nằm gần nhau và được liên kết bằng các cầu nối bào tương, đặc biệt rõ ràng hơn ở lớp đáy.
• Lớp đáy: Đặc điểm tế bào da lớp đáy là gì? Ở lớp đáy có hai loại tế bào: tế bào đáy, còn gọi là tế bào sinh sản và tế bào sắc tố. Lớp đáy chứa các tế bào gốc, liên tục phân chia để tạo ra các tế bào mới di chuyển lên trên.

2. Trung bì – Lớp giữa trong cấu tạo da 

Đặc điểm tế bào da lớp trung bì, đây là lớp da dày , chứa nhiều collagen và elastin đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì độ đàn hồi và dẻo dai của da. Trong đó, collagen có trách nhiệm hỗ trợ cấu trúc da săn chắc hơn, còn elastin đóng vai trò giúp phục hồi da hiệu quả. 

Lớp trung bì gồm những gì? Trung bì gồm tế bào xơ hình thôi có khả năng làm da lên sẹo. Ngoài ra, lớp trung bì còn chứa nhiều mạch máu, dây thần kinh, tuyến mồ hôi, tuyến bã nhờn và nang lông. 

Trong đó, dây thần kinh ở lớp trung cho biết cảm giác đau, kích ứng, nhiệt độ… Tuyến bã nhờn tiết ra dầu nhờn giúp duy trì độ ẩm và bảo vệ da. Các mạch máu giúp cung cấp dinh dưỡng cho da và điều chỉnh nhiệt độ cơ thể. 

3. Hạ bì – Lớp mỡ dưới da 

Lớp hạ bì được cấu tạo từ mô liên kết lỏng lẻo và chuyển hóa thành mô mỡ dưới da, do đó không có ranh giới rõ ràng giữa lớp trung bì và lớp hạ bì.

Đặc điểm tế bào da của lớp hạ bì là nơi tập trung các mạch máu lớn cung cấp dinh dưỡng cho da, dây thần kinh, và mô liên kết (collagen và elastin). Nhờ vậy, các chất dinh dưỡng có thể được vận chuyển đến da.

Chức năng của từng lớp da 

Sau khi tìm hiểu rõ về đặc điểm tế bào da , bạn cần quan tâm đến các chức năng chính của từng lớp da, cụ thể:

1. Lớp biểu bì 

• Hàng rào bảo vệ: Lớp ngoài cùng của da, tiếp xúc trực tiếp với môi trường, giúp bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây hại như vi khuẩn, hóa chất, tia UV, …
• Điều hòa độ ẩm: Giúp giữ độ ẩm cho da, ngăn ngừa tình trạng khô da.
• Tổng hợp vitamin D: Khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, biểu bì sẽ tổng hợp vitamin D, rất quan trọng cho sức khỏe xương.
• Cảm giác xúc giác: Nhờ các tế bào Merkel, biểu bì giúp chúng ta cảm nhận được các kích thích từ bên ngoài như chạm, áp lực.

Góc giải đáp: Bao lâu nên tẩy tế bào chết cho da mặt?

Dấu hiệu da bị kích ứng mỹ phẩm: Nhận biết và xử lý kịp thời

Viêm da tiếp xúc là gì? Nguyên nhân và cách phòng ngừa

2. Lớp trung bì 

• Cung cấp dinh dưỡng: Chứa nhiều mạch máu, giúp cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cho các tế bào da.
• Điều hòa nhiệt độ: Thông qua các mạch máu và tuyến mồ hôi, trung bì giúp điều hòa nhiệt độ cơ thể.
• Cảm giác: Chứa nhiều dây thần kinh, giúp chúng ta cảm nhận được nhiệt độ, đau, ngứa, …
• Sản xuất các thành phần của da: Trung bì sản xuất collagen và elastin, giúp da đàn hồi và săn chắc.
• Chứa các cấu trúc phụ của da: Như nang lông, tuyến mồ hôi, tuyến bã nhờn.

3. Lớp hạ bì 

• Dự trữ năng lượng: Chứa nhiều mô mỡ, giúp dự trữ năng lượng cho cơ thể.
• Cách nhiệt: Giúp giữ ấm cho cơ thể.
• Bảo vệ: Là một lớp đệm, giúp bảo vệ các cơ quan bên trong khỏi các tác động từ bên ngoài.

Cách chăm sóc da cơ bản mà hiệu quả 

Hiểu rõ về đặc điểm tế bào da và chức năng của chúng sẽ giúp bạn chăm sóc da hiệu quả hơn, cụ thể: 

• Bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời: Giúp ngăn chặn sự hoạt động quá mức của các tế bào melanocyte, giảm nguy cơ ung thư da và nám.

• Sử dụng các sản phẩm dưỡng ẩm: Giúp duy trì độ ẩm cho da, bảo vệ các tế bào keratinocyte và ngăn ngừa tình trạng khô da.
• Chọn sản phẩm phù hợp: Tùy thuộc vào loại da và vấn đề da bạn đang gặp phải, bạn có thể chọn các sản phẩm chăm sóc da chứa các thành phần giúp nuôi dưỡng và bảo vệ các loại tế bào da khác nhau.
• Làm sạch da hàng ngày: Sử dụng nước tẩy trang và sữa rửa mặt phù hợp với loại da mỗi ngày 2 lần vào buổi sáng sau khi ngủ dậy và buổi tối trước khi ngủ. Điều này giúp làm sạch bụi bẩn, bã nhờn… bám trên da. 
• Ăn uống lành mạnh: Uống đủ 2-2,5 lít nước, ăn nhiều rau xanh, trái cây để bổ sung chất xơ và khoáng chất, giúp nuôi dưỡng da khỏe mạnh từ sâu bên trong. 
• Ngủ đủ giấc: Nên ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm, đi ngủ trước 23h tránh thức khuya và sử dụng điện thoại để giúp da có thời gian thư giãn, phục hồi và tái tạo.

Kết Luận: Bài viết trên đã cung cấp các thông tin về đặc điểm tế bào da và cách chăm sóc da cơ bản hàng ngày. Hy vọng với những chia sẻ này giúp bạn tham khảo được thêm các thông tin hữu ích và chăm sóc làn da da của mình luôn khỏe đẹp nhé.